857) پس از شهادت سيّد الشهدا/1
۱/۱ تاراج كردن وسايل امام عليه السلام
۴۷۷. تاريخ الطبرى - به نقل از ابو مِخنَف، از امام صادق عليه السلام -: لباسى را كه به تن حسين عليه السلام بود، به تاراج بردند. بحر بن كعب، شلوار ايشان را برداشت [دقت شود: این شلوار رویین بود و حضرت زیر این شلوار شلوار دیگری پوشیده بود: ثُمَّ قالَ [الإِمامُ الحُسَينُ عليه السلام]: ايتوني بِثَوبٍ لا يُرغَبُ فيهِ، ألبَسهُ غَيرَ ثِيابي؛ لا اجَرَّدُ، فَإِنّي مَقتولٌ مَسلوبٌ. فَأَتَوهُ بِتُبّانٍ فَأَبى أن يَلبَسَهُ وقالَ: هذا لِباسُ أهلِ الذِّمَّةِ، ثُمَّ أتَوهُ بِشَيءٍ أوسَعَ مِنهُ - دونَ السَّراويلِ وفَوقَ التُّبّانِ - فَلَبِسَهُ (المناقب، ابن شهرآشوب: ج ۴ ص ۱۰۹). (ر.ک: شهادت سیدالشهداء/1؛ شماره 417] و قيس بن اشعث، قطيفه[1037] ايشان را بُرد كه از جنس خز بود و از آن پس، «قيسِ قطيفه» ناميده شد. مردى از قبيله بنى اوْد، به نام اسوَد، كفشهاى ايشان و مردى از قبيله بنى نَهشَل بن دارِم، شمشير ايشان را به تاراج برد. شمشير ايشان، بعدها به دست خانواده حبيب بن بُدَيل افتاد.[1038]
۴۷۸. الطبقات الكبرى (الطبقة الخامسة من الصحابة): هنگامى كه حسين عليه السلام كشته شد، وسايلش را به تاراج بردند. قَلانِس نَهْشَلى و جُمَيع بن خلق اوْدى، هر كدام، يكى از شمشيرهاى ايشان را به تاراج بردند و بحر بن كعب تميمى ملعون، شلوار ايشان را برداشت و ايشان را برهنه نهاد. [چنان که قبلا ذکر شد، این گزارش خطاست و این شلوار رویین بوده گذشته از این که اساسا احتمال قوی این است که شلوار داخل اثاثیه حضرت در چادر بوده است. عبارت مناقب این است: ... دونَ السَّراويلِ وفَوقَ التُّبّانِ (ر.ک: شهادت سیدالشهداء/1؛ شماره 417]] قيس بن اشعث بن قيس كِندى نيز قطيفه ايشان را برد و از اين رو، به او قيسِ قطيفه مىگفتند. اسوَد بن خالد اوْدى، كفشهاى ايشان را برد و جابربن يزيد، عمامهايشان و مالك بن بشير كِندى نيز كلاه خز ايشان را به غارت برد.[1039]
[0] محمدی ریشهری، محمد، گزیده شهادت نامه امام حسین علیه السلام بر پایه منابع معتبر، صفحه: ۶۶۳، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحديث. سازمان چاپ و نشر، قم - ایران، 1391 ه.ش.
[1037] قطيفه: جامه يا پارچه پُرزدار.
[1038] سُلِبَ الحُسَينُ عليه السلام ما كانَ عَلَيهِ، فَأَخَذَ سَراويلَهُ بَحرُ بنُ كَعبٍ، وأخَذَ قَيسُ بنُ الأَشعَثِ قَطيفَتَهُ - وكانَت مِن خَزٍّ، وكانَ يُسَمّى بَعدُ قَيسَ قَطيفَةٍ - وأخَذَ نَعلَيهِ رَجُلٌ مِن بَني أودٍ، يُقالُ لَهُ: الأَسوَدُ، وأخَذَ سَيفَهُ رَجُلٌ مِن بَني نَهشَلِ بنِ دارِمٍ، فَوَقَعَ بَعدَ ذلِكَ إلى أهلِ حَبيبِ بنِ بُدَيلٍ ۴۸۰ (تاريخ الطبرى: ج ۵ ص ۴۵۳، الكامل فى التاريخ: ج ۲ ص ۵۷۲).
[1039] لَمّا قُتِلَ الحُسَينُ عليه السلام انتُهِبَ ثَقَلُهُ، فَأَخَذَ سَيفَهُ القَلانِسُ النَهشَلِيُّ، وأخَذَ سَيفاً آخَرَ جُمَيعُ بنُ الخلقِ الأَودِيُّ، وأخَذَ سَراويلَهُ بَحرُ - المَلعونُ - ابنُ كَعبٍ التَّميمِيُّ، فَتَرَكَهُ مُجَرَّداً، وأخَذَ قَطيفَتَهُ قَيسُ بنُ الأَشعَثِ بنِ قَيسٍ الكِندِيُّ، فَكانَ يُقالُ لَهُ: قَيسُ قَطيفَةٍ، وأخَذَ نَعلَيهِ الأَسوَدُ بنُ خالِدٍ الأَودِيُّ، وأخَذَ عِمامَتَهُ جابِرُ بنُ يَزيدَ، وأخَذَ بُرنُسَهُ - وكانَ مِن خَزٍّ - مالِكُ بنُ بَشيرٍ الكِندِيُّ ۴۸۱ (الطبقات الكبرى/الطبقة الخامسة من الصحابة: ج ۱ ص ۴۷۹، الردّ على المتعصّب العنيد: ص ۴۰).
۴۷۹. الإرشاد: سپس به تاراج كردن وسايل امام حسين عليه السلام روى آوردند. اسحاق بن حَيوه حَضْرَمى، پيراهن امام عليه السلام و ابجَر بن كعب، شلوار [رویین] ايشان و اخنَس بن مَرثَد، عمامه ايشان و مردى از بنى دارِم، شمشير ايشان را به تارج برد. اثاث و شتران و وسايل سفر امام عليه السلام و حتّى زيورآلات زنان ايشان را نيز غارت كردند.[1040]
[دقت شود: این شلوار رویین بود و حضرت زیر این شلوار شلوار دیگری پوشیده بود: ثُمَّ قالَ [الإِمامُ الحُسَينُ عليه السلام]: ايتوني بِثَوبٍ لا يُرغَبُ فيهِ، ألبَسهُ غَيرَ ثِيابي؛ لا اجَرَّدُ، فَإِنّي مَقتولٌ مَسلوبٌ. فَأَتَوهُ بِتُبّانٍ فَأَبى أن يَلبَسَهُ وقالَ: هذا لِباسُ أهلِ الذِّمَّةِ، ثُمَّ أتَوهُ بِشَيءٍ أوسَعَ مِنهُ - دونَ السَّراويلِ وفَوقَ التُّبّانِ - فَلَبِسَهُ (المناقب، ابن شهرآشوب: ج ۴ ص ۱۰۹). (ر.ک: شهادت سیدالشهداء/1؛ شماره 417]
۴۸۰. الملهوف: آن گاه، به تاراج كردن جامههاى امام حسين عليه السلام روى آوردند. اسحاق بن حَوبه حضرمى - كه خدا لعنتش كند -، پيراهن امام عليه السلام را برد و آن را پوشيد؛ امّا پيسى گرفت و مويش ريخت.... بحر بن كعب تَيمى - كه خدا لعنتش كند -، شلوار امام عليه السلام را به غارت برد و نقل شده كه از دو پا، فلج و زمينگير شد.
اخْنَس بن مَرثَد بن علقمه حضرمى - كه خدا لعنتش كند -، عمامه امام عليه السلام را برداشت و گفته شده كه جابر بن يزيد اوْدى - كه خدا لعنتش كند -، عمامه را برد و به سرش پيچيد و سبكمغز و كمعقل گرديد. اسود بن خالد هم كفشهاى امام عليه السلام را تاراج كرد و بَجدَل بن سُلَيم كلبى - كه خدا لعنتش كند -، انگشتر امام عليه السلام را برداشت. او انگشت ايشان را كه انگشتر داشت، قطع كرد. [بعدها] مختار، او را دستگير كرد و دست و پاهايش را بريد و او را وا نهاد تا در خونش بغلتد و هلاك شود.
قطيفه خز امام عليه السلام را قيس بن اشعث - كه خدا لعنتش كند - غارت كرد و زرهِ كوتاه (تنپوشِ) امام عليه السلام را عمر بن سعد - كه خدا لعنتش كند - برداشت و هنگامى كه عمر
بن سعد به قتل رسيد، مختار، آن را به قاتل وى، ابو عمره، بخشيد.
جُمَيع بن خلق اوْدى، شمشير امام عليه السلام را برد و گفته شده كه مردى از بنى تميم، به نام اسود بن حنظله - كه خدا لعنتش كند -، آن را به تاراج برد در روايت [محمّد] ابن سعد نيز آمده است كه فلافِس نَهشَلى، شمشير ايشان را برد و محمّد بن زكريّا افزوده است كه پس از آن، شمشير به دست دختر حبيب بن بُدَيل افتاد.
اين شمشيرِ به تاراج رفته، غير از شمشير ذو الفقار است كه با ديگر چيزهاى مشابهش، جزو گنجينه نبوّت و امامت، مصون و محفوظ، نگاهدارى مىشود. راويان نيز در تصديق همين نقل، مطالبى مشابه آن، گزارش كردهاند.[1041]
۴۸۱. مقتل الحسين عليه السلام، خوارزمى: آن گاه، اسوَد بن حَنظله پيش آمد و شمشير حسين عليه السلام را برداشت. جَعوَنه حَضرَمى، پيراهن ايشان را برداشت و آن را پوشيد و پيسى گرفت و مويش ريخت.... بَحير بن عمرو جَرمى، شلوار ايشان را برداشت و از دو پا فلج و زمينگير شد. جابر بن يزيد ازْدى، عمامه ايشان را برداشت و آن را به سر خود پيچيد و خوره گرفت. مالك بن نَسر كِندى، زره ايشان را برداشت و كمعقل گرديد.... قيس
بن اشعث، قطيفه حسين عليه السلام را كه بر آن مىنشست، برداشت و از اين رو، قيسِ قطيفه ناميده شد و مردى از ازْد به نام اسود نيز كفشهاى ايشان را برداشت....
عبيد اللَّه بن عمّار مىگويد: ديدم شلوار حسين، به هنگام شهادتش مىدرخشدو ابجَر بن كعب آمد و آن را برداشت و ايشان را برهنه رها كرد. [سؤال: با آنهمه زخم و خون چگونه میدرخشید؟ از این رو معلوم است که این شلوار از اثاثیه ایشان ربوده شده و ایشان را برهنه کرد، با این وصف که به هنگام شهادتش میدرخشید، سازگاری ندارد.]
محمّد بن عبد الرحمان نيز گفته است كه از دستان ابجر بن كعب، در زمستان، خون مىآمد و در تابستان نيز دستانش مانند چوب، خشك مىشد.[1042]
[1040] ثُمَّ أقبَلوا عَلى سَلبِ الحُسَينِ عليه السلام، فَأَخَذَ قَميصَهُ إسحاقُ بنُ حَيوَةَ الحَضرَمِيُّ، وأخَذَ سَراويلَهُ أبجَرُ بنُ كَعبٍ، وأخَذَ عِمامَتَهُ أخنَسُ بنُ مَرثَدٍ، وأخَذَ سَيفَهُ رَجُلٌ مِن بَني دارِمٍ، وَانتَهَبوا رَحلَهُ وإبِلَهُ وأثقالَهُ، وسَلَبوا نِساءَهُ ۴۸۲ (الإرشاد: ج ۲ ص ۱۱۲، إعلام الورى: ج ۱ ص ۴۶۹.).
[1041] ثُمَّ أقبَلوا عَلى سَلَبِ الحُسَينِ عليه السلام، فَأَخَذَ قَميصَهُ إسحاقُ بنُ حوبةَ الحَضرَمِيُّ لَعَنَهُ اللَّهُ، فَلَبِسَهُ، فَصارَ أبرَصَ، وَامتَعَطَ شَعرُهُ... وأخَذَ سَراويلَهُ بَحرُ بنُ كَعبٍ التَّيمِيُّ لَعَنَهُ اللَّهُ، ورُوِيَ أنَّهُ صارَ زَمِناً مُقعَداً مِن رِجلَيهِ.
وأخَذَ عِمامَتَهُ أخنَسُ بنُ مَرثَدِ بنِ عَلقَمَةَ الحَضرَمِيُّ لَعَنَهُ اللَّهُ، وقيلَ: جابِرُ بنُ يَزيدَ الأَودِيُّ لَعَنَهُ اللَّهُ، فَاعتَمَّ بِها، فَصارَ مَعتوهاً، وأخَذَ نَعلَيهِ الأَسوَدُ بنُ خالِدٍ.
وأخَذَ خاتَمَهُ بَجدَلُ بنُ سُلَيمٍ الكَلبِيُّ لَعَنَهُ اللَّهُ، فَقَطَعَ إصبَعَهُ عليه السلام مَعَ الخاتَمِ، وهذا أخَذَهُ المُختارُ، فَقَطَعَ يَدَيهِ ورِجلَيهِ، وتَرَكَهُ يَتَشَحَّطُ في دَمِهِ حَتّى هَلَكَ.
وأخَذَ قَطيفَةً لَهُ عليه السلام - كانَت مِن خَزٍّ - قَيسُ بنُ الأَشعَثِ لَعَنَهُ اللَّهُ.
وأخَذَ دِرعَهُ البَتراءَ عُمَرُ بنُ سَعدٍ لَعَنَهُ اللَّهُ، فَلَمّا قُتِلَ عُمَرُ بنُ سَعدٍ، وَهَبَهَا المُختارُ لِأَبي عَمرَةَ قاتِلِهِ.
وأخَذَ سَيفَهُ جُمَيعُ بنُ الخلقِ الأَودِيُّ، وقيلَ: رَجُلٌ مِن بَني تَميمٍ، يُقالُ لَهُ: الأَسوَدُ بنُ حَنظَلَةَ لَعَنَهُ اللَّهُ.
وفي رِوايَةِ ابنِ سَعدٍ: أنَّهُ أخَذَ سَيفَهُ الفلافِسُ النَّهشَلِيُّ، وزادَ مُحَمَّدُ بنُ زَكَرِيّا: أنَّهُ وَقَعَ بَعدَ ذلِكَ إلى بِنتِ حَبيبِ بنِ بُدَيلٍ، وهذَا السَّيفُ المَنهوبُ لَيسَ بِذِي الفَقارِ؛ فَإِنَّ ذلِكَ كانَ مَذخوراً ومَصوناً مَعَ أمثالِهِ مِن ذَخائِرِ النُّبُوَّةِ وَالإِمامَةِ، وقَد نَقَلَ الرُّواةُ تَصديقَ ما قُلناهُ وصورَةَ ما حَكَيناهُ ۴۸۳ (الملهوف: ص ۱۷۷، بحار الأنوار: ج ۴۵ ص ۵۷).
[1042] ثُمَّ تَقَدَّمَ الأَسوَدُ بنُ حَنظَلَةَ، فَأَخَذَ سَيفَهُ، وأخَذَ جَعوَنَةُ الحَضرَمِيُّ قَميصَهُ، فَلَبِسَهُ فَصارَ أبرَصَ، وسَقَطَ شَعرُهُ... وأخَذَ سَراويلَهُ بَحيرُ بنُ عَمرٍو الجَرمِيُّ، فَصارَ زَمِناً مُقعَداً مِن رِجلَيهِ، وأخَذَ عِمامَتَهُ جابِرُ بنُ يَزيدَ الأَزدِيُّ، فَاعتَمَّ بِها، فَصارَ مَجذوماً، وأخَذَ مالِكُ بنُ نَسرٍ الكِندِيُّ دِرعَهُ، فَصار مَعتوهاً... وأخَذَ قَيسُ بنُ الأَشعَثِ قَطيفَةً لِلحُسَينِ عليه السلام كانَ يَجلِسُ عَلَيها، فَسُمِّيَ لِذلِكَ قَيسَ قَطيفَةٍ، وأخَذَ نَعلَيهِ رَجُلٌ مِنَ الأَزدِ، يُقالُ لَهُ: الأَسوَدُ....
وقالَ عُبَيدُ اللَّهِ بنُ عَمّارٍ: رَأَيتُ عَلَى الحُسَينِ عليه السلام سَراويلَ تَلمَعُ ساعَةَ قُتِلَ، فَجاءَ أبجَرُ بنُ كَعبٍ، فَسَلَبَهُ وتَرَكَهُ مُجَرَّداً، وذَكَرَ مُحَمَّدُ بنُ عَبدِ الرَّحمنِ: أنَّ يَدَي أبجَرَ بنِ كَعبٍ كانَتا يَنضَحانِ الدَّمَ فِي الشِّتاءِ، ويَيبَسانِ فِي الصَّيفِ كَأَنَّهُما عودٌ ۴۸۴ (مقتل الحسين عليه السلام، خوارزمى: ج ۲ ص ۳۷ و ۳۸، الفتوح: ج ۵ ص ۱۱۹).
در خصوص عریان کردن حضرت مراجعه شود به پست زیر
و