565) آیا «مکاشفه» حجت است؟ (1)
سؤال:
آیا «مکاشفه» حجت است؟
پاسخ: در مورد معصومین ع بله و در مورد دیگران خیر.
توضیح:
اولاً: بین حجت بودن و آگاهی بخشی تفاوت آشکار وجود دارد. سخن بر سر حجت بودن است نه آگاهی بخشی.
ثانیاً: آگاهیها، تعالیم و آموزههای دریافت شده از مکاشفه تنها در صورتی حجت است که با آموزههای معتبر مستفاد از قرآن و حدیث تأیید شود که در این صورت، در حقیقت حجیت خود را وامدار قرآن و حدیث است نه مستقل از آنها؛ از این رو حجیت آنها به طور مستقل در غیر معصومین ع انکار میشود.
دلیل انکار مطلق مکاشفه برای غیر معصوم، عدم اطمینان از دخالت نداشتن شیطان در آن است. ممکن است کسی که مکاشفه برای او رخ داده، انسان کاملاً موثقی باشد، لیکن این توثیق ربطی به مکاشفه او ندارد و از چنین توثیقی - که صیانت الهی را ضمیمه ندارد- نمیتوان به صورت یقینی به عدم دخالت شیاطین پی برد.
بنابراین، اگر مثلاً عارفی تمام عیار در مکاشفه ببیند که فلان شخص در صورت و قالب حیوان درنده است، نمیتواند نزد کسی از باطن او بگوید زیرا مصداق ترر ناحق شخصیت او است؛ بله میتواند احتیاط کرده از او دوری گزیند و روشن است که احتیاط نتیجه حجت بودن مکاشفه نیست بلکه نتیجه آگاهی بخشی آن است؛ آگاهیای نه از جنس یقینیات.
گفتنی است به باور برخی، مکاشفه فقط برای صاحب آن هرچند معصوم نباشد، مشروط به عدم تعارض با قرآن و روایات معتبر، حجت است.
بسم الله الرحمن الرحیم
